نیلوفر زارع
در تازه ترین اظهار نظری که از سوی یک مقام ارشد انتظامی مطرح شده،آمده است که به زودی طرح هایی با هدف " افزايش احساس امنيت در تهران و كشور " به اجرا در خواهد آمد. "احمد رضا رادان" جانشین فرماندهی انتظامی تهران بزرگ جزئیات طرح های تازه امنیتی نیروی انتظامی را فاش نکرده است اما مدعی شده که این طرح ها با هدف "مقابله با گردنكشان و متجاوزان به حقوق مردم با هماهنگی دستگاه قضایی" اجرا می شود. از آنجا که نیروهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی،معترضان به نتایج انتخابات ریاست جمهوری را همواره با الفاظی مانند " آشوبگر"، " مزاحمان امنیت و آرامش" و " خرابکار" خطاب کرده اند گمان می رود که هدف اصلی آنها از طرح های تازه امنیتی نیز مقابله با مخالفان به وضع موجود باشد.
بهانه ای برای نقض حقوق شهروندی
نیروی انتظامی سه سال پیش در جریان طرح موسوم به ارتقای امنیت اجتماعی، برخی از مخالفان سیاسی را تحت عنوان برخورد با اراذل و اوباش بازداشت کرد و گزارشهای متعددی از شکنجه این افراد نیز منتشر شد. برای نمونه دو زندانی سیاسی از ایل قشقایی که 10 سال قبل به دلیل درگیری با سپاه زندانی شده بودند، در میان اراذل و اوباش اعدام شدند. هم چنین میثم لطفی که سابقه دستگیری در اعتراضات دانشجویی ۱۸ تیر را داشت در جریان طرح برخورد با اراذل و اوباش بازداشت و مورد شکنجه قرار گرفت. مادر میثم لطفی در مصاحبه ای پیرامون وضعیت پسرش گفته بود: "به شدت کتکش زده‌اند و چند بار دستش را شکسته اند." بازداشت شدگان طرح مبارزه با اراذل و اوباش در بازداشت گاه معروف کهریزک نگه داری می شدند،جایی که به گفته آگاهان "زندانیان حق استفاده از هواخوری را نداشتند و تنها یک بار در روز اجازه دستشویی رفتن پیدا می کردند و آب و غذای آنها هم به شدت جیره‌بندی شده بود." خشونت گسترده نیروی انتظامی در اجرای طرح ارتقای امنیت اجتماعی به حدی بود که چهل حقوقدان با تنظیم شکایتی علیه نیروی انتظامی به کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی ،اجرای این طرح را مغایر با اصل ۳۷ قانون اساسی دانستند که هیچ کس را مجرم ندانسته و اصل را بر برائت قرار داده، مگر هنگامی که عمل ارتکابی جرم تعریف و مجازاتش هم در قانون مجازات اسلامی و وجود داشته باشد."
اعتراض حقوقدانان گرچه بیشتر به جنبه هایی از طرح بود که تحت عنوان برخورد با بدحجابی انجام می شد، اما حتی در بخش مربوط به برخورد با اراذل و اوباش هم شواهدی وجود دارد که نشان می دهد گاهی خشونت در حق کسانی روا داشته شده که هیچ گونه سابقه شرارت نداشته اند. عمادالدین باقی روزنامه نگار و فعال برجسته حقوق بشر که به دلیل دفاع اش از زندانیان اکنون خود در زندان اوین به سر می برد در آن زمان گفته بود:" نگارنده می‌تواند حداقل دو تن را نام ببرد که در میان اهالی محل اشتهار به شرارت نداشته و یکی از آنان وبلاگ نویس بوده‌است اما با همین روش بازداشت شده‌اند."
بالاگرفتن موج مخالفت ها با اجرای طرح امنیت اجتماعی و درگیری مردم با نیروی انتظامی به ویژه در مواردی که ماموران، جوانان را با ادعای بدحجابی بازداشت می کردند سرانجام باعث افول تدریجی این طرح شد و ون های پلیس که نام های " گشت ارشاد" یا " گشت ویژه " را بر شیشه های عقب خود نصب کرده بودند آرام آرام به پارکینگ ها بازگشتند.
خشونت، آخرین تیر ترکش حکومت
بسیاری از ناظران در تحلیل خشونتی که از سوی نیروی انتظامی برای اجرای طرح امنیت اجتماعی به کار گرفته شد نتیجه گرفتند که هدف اصلی، نشان دادن چنگ و دندان به شهروندان و ترساندن آنها از اقدام های اعتراضی علیه حکومت بوده است با این حال تظاهرات میلیونی هواداران جنبش سبز پس از انتخابات ثابت کرد که اگر پروژه حکومت در اجرای طرح امنیت اجتماعی ترساندن مردم بوده، این پروژه به طور کامل شکست خورده است. شعار آشنای معترضان در زمان حمله نیروهای لباس شخصی یا گارد انتظامی یعنی " نترسید نترسید ما همه با هم هستیم " پیامی روشن برای کسانی بود که از ماه ها پیش قصد ایجاد دلهره و نگرانی میان شهروندان معترض را داشتند.
هشدار میرحسین موسوی نماد رهبری جنبش سبز هم به تئوریسین های خشونت این بود که "کافی است مردم بترسند تا پای قدرت‌ها به مرزهای این بوم باز شود." او در بیانیه پانزدهم خود که به مناسبت سالروز تاسیس بسیج مستضعفان در چهارم آذرماه گذشته منتشر شد خطاب به هواداران حکومت گفت که " به دو کشور همسایه ما که اینک در اشغال خارجی قرار دارد نگاه کنید. در هر دو آنها نخست مردم ترسانده شدند و ترسیدند. ظاهرا قدرت‌ها با شعار آزادی‌بخشی به این دو کشور قدم گذاشتند، در عین‌حال که وقتی ابوغریب‌ها را به راه می‌انداختند طمع خویش را در چهره‌های وحشت‌زده مردم پنهان نکردند. آنها با صراحتی که بیشتر از آن ممکن نبود به مردم این دو کشور می‌گفتند شما همان‌هایی هستید که از صدام و طالبان وحشت داشتید، پس اینک حق آن است که از سلاح‌های رعب انگیزتر ما بیشتر بترسید.
موسوی با تاکید بر پایبندی جنبش سبز به مبارزه مسالمت آمیز مقابل خشونت های حکومتی گفته بود " ضرورتی، حتی به مراتب مهم‌تر از آرمان‌های جنبش سبز ما را مجبور می‌کند که اجازه ندهیم کسی در ترسیدن ما طمع کند و بدانیم که بالاتر از سیاهی رنگی نیست.ترساندن آخرین تیر ترکش است. مخالفانتان اشتباه کردند و در مقابل مسالمت و مقاومت شما آن را به کار بردند تا اگرکارگر نشود چاره دیگری نداشته باشند."
نشانه شناسی ادبیات مقام های امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی اما آشکار می سازد که حکومت همچنان به آخرین تیر ترکش خود یعنی ترساندن مردم دلخوش است و مایل است به مانند گذشته در قالب طرح های به ظاهر مثبت مانند ارتقای امنیت اجتماعی جو ارعاب و سرکوب را در جامعه شدت بخشد.
آنها ظاهرا پس از برگزاری راهپیمایی حکومتی سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در فضایی کاملا پادگانی که اجازه تظاهرات اعتراضی مخالفان را سلب می کرد به این نتیجه رسیده اند که در روزهای حساس آینده هم می توانند با زمینه چینی های امنیتی و بالا بردن ریسک اعتراض برای شهروندان،آنان را از حضور در تجمع های خیابانی منصرف سازند. با این حال نشانه ها حاکی از آن است که جنبش سبز در آستانه یکسالگی اش نه تنها عمق اجتماعی به مراتب بیشتری پیدا کرده بلکه در اراده رهبران و هواداران این جنبش هم برای ادامه دادن به اعتراض ها تزلزلی ایجاد نشده است چنان که مهدی کروبی یکی از رهبران جنبش در مصاحبه اخیرش با نشریه آلمانی اشپیگل از هم اکنون هواداران جنبش سبز را به برگزاری راهپیمایی اعتراضی در سالگرد انتخابات یعنی بیست و دوم خرداد ماه دعوت کرده و گفته "هرچند آرامش بازگشته است، اما جامعه فقط منتظر یک جرقه است." چنین پیام واضحی از سوی رهبری جنبش سبز مطمئنا نهادهای امنیتی حکومت را نگران تر خواهد کرد و آنها را به استفاده افراطی تر از خشونت برای بالابردن جو ارعاب و سرکوب وامی دارد، هر چند که بسیاری از تحلیل گران با اشاره به ناکارآمدی مکانیسم خشونت در مواجهه با اعتراض های سال گذشته معتقدند که شهروندان معترض بازهم می توانند با شعار" نترسید نترسید ما همه با هم هستیم" تدابیر امنیتی حکومت را بی اثر کنند و مانع غالب شدن جو ترس و وحشت در جامعه یا به تعبیر میرحسین موسوی کارساز شدن آخرین تیرترکش حاکمان شوند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر